Jak wyglądała sprzedaż na początku wakacji? Czy i w jaki sposób epidemia koronawirusa wpłynęła na to, co kupujemy i w jakich ilościach? Czy tegoroczne wakacyjne zaopatrzenie lodówek, zarówno tych domowych, jak i turystycznych uległo zmianie w porównaniu do zeszłego roku?

Złagodzenie obostrzeń i zmiany w koszyku zakupowym

Od maja następowało stopniowe złagodzenie obostrzeń. Miało to swoje odzwierciedlenie również w handlu spożywczym w postaci zauważalnego  końca paniki epidemicznej i szału zakupowego związanego z gromadzeniem zapasów artykułów spożywczych. Pamiętamy, że marzec i ogłoszenie kwarantanny przyniosły drastyczne ograniczenie wizyt w sklepach – Polacy kupowali rzadziej, ale ich zakupy były większe. Nastąpił wtedy skokowy wzrost sprzedaży tzw. suchych produktów – kaszy, makaronu, ryżu, mąki oraz jaj, konserw i środków czystości. W pierwszych tygodniach kwarantanny zauważalny był również spadek sprzedaży alkoholu (poza spirytusem, który przez wielu zapewne traktowany był jako środek dezynfekujący[1]).

Czytaj także:  Koronawirus - organizacja pracy sklepu w czasie pandemii

Późniejsze wiosenne i letnie tygodnie to zdecydowane uspokojenie handlu detalicznego, które jest widoczne do dzisiaj. W czerwcu w dalszym ciągu odnotowano spadek sprzedaży żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, ale już zaledwie o 5% w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku.[2] A jeszcze dwa miesiące wcześniej – w kwietniu 2020 r. spadek wspomnianej kategorii produktów w odniesieniu do kwietnia 2019 r. wynosił 14,9%.[3]

Stopniowy powrót do wcześniejszych trendów widać też w danych CMR dla sklepów małoformatowych: w tygodniu na przełomie czerwca i lipca wartość sprzedaży była wyższa o 2,9%, przy liczbie transakcji niższej o 11% wobec analogicznego okresu roku poprzedniego. Średnia liczba opakowań w koszyku w dniach 29.06-05.07 była wyższa o 6,1% w porównaniu z rokiem poprzednim i wyniosła 4,2. Średnia wartość transakcji wyniosła 18,14 zł i wzrosła o ok. 15% w porównaniu do ubiegłego roku. Największy wzrost sprzedaży odnotowano w przypadku wyrobów alkoholowych, produktów kulinarnych i tzw. produktów podstawowych – makarony, kasze, maki, ryż, oleje. Co znamienne, według CMR, licząc od początku roku (Year To Date, w porównaniu do analogicznego okresu sprzed roku), sprzedaż w sklepach małopowierzchniowych do 150 m. kw. wzrosła (o 8,8%), podczas gdy w sklepach o powierzchni 151-500 m.kw. – zmalała (o -4,8%)[4]. Ogółem, w ujęciu półrocznym, sprzedaż w sklepach o powierzchni do 500 m. kw. wzrosła o 5,4%

Co kupujemy chętniej u progu wakacji?

Lato, pierwsze ciepłe i słoneczne dni zachęcały do spędzania czasu poza domem. Widać to również w bieżącym, niezwykle specyficznym roku, kiedy to wiosną ze względu na panującą epidemię zostaliśmy zmuszeni do pozostania w domach.
Słońce, wyjazdy dobra atmosfera sprzyjają sprzedaży alkoholu, napojów i produktów tytoniowych. Klienci częściej dokonują również zakupów impulsowych typu lody czy słodycze.  Podobnie jest i w tym sezonie. W sklepach małopowierzchniowych do 150 m. kw. najlepiej sprzedawały się papierosy, piwa, alkohole wysokoprocentowe, napoje i słodycze.

Analizując dynamikę sprzedaży w sklepach o powierzchni 0-150 m. kw. warto zwrócić uwagę na takie kategorie, jak: produkty konserwowe, warzywa i owoce, mięso, desery, dodatki i bakalie, produkty podstawowe (tzw. suche produkty i oleje), produkty śniadaniowe – w tych grupach odnotowano największy wzrost sprzedaży (w przedziale od 20% do 30%) w porównaniu do analogicznego tygodnia poprzedniego roku. Ponadto rośnie sprzedaż alkoholu wysokoprocentowego, produktów kulinarnych, ciast i ciastek oraz ryb i garmażerki.[5]

Z kolei w sklepach o powierzchni 151-500 m. kw. wysoki udział w sprzedaży mają oprócz papierosów, napojów, piwa i alkoholu ma również nabiał. Supermarkety największy wzrost sprzedaży, porównując dane za analogiczny okres sprzed roku, odnotowały w stosunku do takich kategorii jak: mięso, produkty podstawowe, warzywa i owoce, wędliny, produkty śniadaniowe, desery, dodatki i bakalie, chemia i produkty konserwowane. Jednak wzrosty sprzedaży są mniej imponujące niż w sklepach małopowierzchniowych - plasują się na poziomie od 17% do 7,5%.[6]

Latem kupujemy w lokalnych sklepach

Dane zebrane przez CMR jednoznacznie wskazują, że rośnie sprzedaż w sklepach małopowierzchniowych. Sklepy lokalne zyskują uznanie w oczach klientów już od dłuższego czasu. Cenione są ze względu na bogatą ofertę i świeżość produktów, doskonale również wpisują się w trend robienia zakupów blisko domu, po drodze z pracy czy szkoły.

Ponadto, w związku z epidemią koronawirusa, w tym roku wakacje w zdecydowanej mierze spędzamy w Polsce, często na destynację wybierając mniejsze miejscowości z dala od dużych skupisk miejskich. Siłą rzeczy w takich lokalizacjach mniej jest dużych placówek handlowych, co jeszcze bardziej sprzyja robieniu zakupów w lokalnych sklepach.

Za sklepami niezależnymi, zlokalizowanymi na trasie wakacyjnych podróży przemawia jeszcze jeden element - dostęp do produktów regionalnych. Dlatego niezależni przedsiębiorcy powinni zadbać o to, aby w ich ofercie znalazły się produkty od lokalnych dostawców – nie tylko w kategoriach świeżych, jak warzywa, owoce, nabiał, mięso, garmażerka. Konsumenci chętnie sięgają po lokalne, ekologiczne produkty. W tegorocznym sezonie wakacyjnym mogą być również bardziej nastawieni na samodzielne przygotowanie posiłków podczas letniego biwakowania. Dla części konsumentów restauracje w dalszym ciągu stanowią potencjalne zagrożenie zarażenia się COVID-19, dlatego na półkach sklepowych nie może zabraknąć produktów kulinarnych – dań gotowych, sosów, zup oraz przypraw.

[1] Dane CMR – Panel Sklepów Małoformatowych do 300m. kw. oraz Supermarketów od 301 do 2500m. kw., Okres: 16-22 Marca 2020, 23-29 Marca 2020

[2] GUS – Dynamika sprzedaży detalicznej w czerwcu 2020 r.

[3] GUS – Dynamika sprzedaży detalicznej w kwietniu 2020 r.

[4] CMR, Panel Sklepów Spożywczych do 500 m. kw. (wraz ze sklepami specjalistycznymi alkoholowymi), Okres: W27 2020 (29.06 - 05.07.2020))

[5] CMR, Panel Sklepów Spożywczych do 150 m. kw. (wraz ze sklepami specjalistycznymi alkoholowymi), Okres: W27 2020 (29.06 - 05.07.2020)

[6]  CMR, Panel Sklepów Spożywczych do 151-500 m. kw.  (wraz ze sklepami specjalistycznymi alkoholowymi), Okres: W27 2020 (29.06 - 05.07.2020)