Jak obliczyć podatek od dochodu spółek? Czym jest podatek CIT?

CIT (Corporate Income Tax) to nic innego jak dochodowy podatek od osób prawnych. Do jego składania zobowiązane są m.in. spółki kapitałowe (np. sp. z o.o. czy akcyjne). Jak tylko spółka zamknie rok podatkowy, zobowiązana jest w przeciągu pierwszych trzech miesięcy (do 31 marca) złożyć odpowiedni formularz. Jakie obowiązki wiążą się ze składaniem deklaracji CIT. Co jako przedsiębiorca powinieneś wiedzieć na ten temat?

Co to jest podatek CIT?

CIT to skrót od angielskiego zwrotu „Corporate Income Tax”, na język polski przekłada się to – podatek dochodowy od osób prawnych. Jest to odpowiednik podatku od osób fizycznych, czyli popularnego PIT-u.

Choć CIT funkcjonuje już od 1989 r., to jednak dopiero od 1992 r. opracowano ustawę (Dz. U. 1992 Nr 21 poz. 86), która obowiązuje do dziś. Ustawę nowelizowano, zmieniano zasady, a także stawki CIT, które dla podatnika są najistotniejszym elementem podatku, ze względu na to, że różnica pomiędzy preferencyjnym a podstawowym podatkiem wynosi aż 10%.

W Polsce podatek CIT płacą zarówno największe podmioty gospodarcze, jak i te mniejsze z różnych branż.

Warto wiedzieć: Zerowy PIT dla młodych - zmiany w prawie od 2020 roku wchodzą automatycznie

Jakie są stawki podatku CIT?

Do 2017 r. wszyscy podatnicy zobowiązani byli do opłacania podatku ze stawką 19%. W 2017 r. wprowadzono preferencyjną stawkę na poziomie 15%, dla mniejszych podmiotów. W 2019 r. zredukowano ją do 9%. Ze stawki na tym poziomie mogą skorzystać te spółki, które w poprzednim roku rozliczeniowych uzyskały przychód mniejszy niż 1,2 mln euro. Z podatku na poziomie 9% mogą też skorzystać podatnicy, którzy dopiero rozpoczęli działalność. Wówczas przez pierwszy rok obowiązuje ich stawka preferencyjna. Należy jednak pamiętać, że nie dotyczy ona zysków kapitałowych. Kwotę przelicza się na podstawie średniego kursu NBP z pierwszego roboczego dnia października poprzedniego roku podatkowego.

Jakie są stawki podatku dochodowego od osób prawnych na 2020 rok?

W 2020 r. mały podatnik będzie mógł osiągnąć znacznie wyższy przychód, by móc zachować swój status. 2 mln euro to granica przychodów, po jej przekroczeniu spółki będą zobowiązane do płacenia 19% podatku.

Czytaj też: Jak obliczyć wysokość składki ZUS?

Jest jednak pewien haczyk. Kwalifikacja do podatku na poziomie 9% obejmuje również rok bieżący. Efekt jest taki, że podatnik, który chce skorzystać z preferencyjnej stawki CIT, nie może przekroczyć 2 mln przychodu za rok poprzedni, a w roku bieżącym przychody nie mogą być wyższe niż 1,2 mln. To dziwna zależność, która na pewno zmniejszy ilość spółek, które będą mogły skorzystać z niższej stawki.

Ustawa o CIT zawiera też zapisy, które określają, kto nie może skorzystać z 9% podatku. Są to m.in.:

• podatnik powstały w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia. Wyjątek stanowi przekształcenie spółki w inną,
• podatnik powołany przez osoby prawne, fizyczne lub jednostki, które nie mają osobowości prawnej,
• podatnik powstał poprzez przekształcenie np. działalności gospodarczej w spółkę kapitałową.

Przychody i koszty przy rozliczaniu CIT

Opodatkowaniu podlega dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Nie brakuje jednak przypadków, kiedy opodatkowaniu podlega sam przychód. W takiej sytuacji spółka nie może uwzględnić w rozliczeniu poniesionych kosztów.

Co ciekawe w ustawie próżno szukać jakiegoś przewodnika, drogowskazu, a już na pewno niekonkretnej listy z katalogiem wydatków, które można zaliczyć na poczet kosztów uzyskania przychodu. Swego rodzaju „kompasem” dla spółek jest informacja, że do kosztów zaliczyć można wszystkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów. Jeśli koszty zostały poniesione w obcej walucie, przelicznik stanowi średni kurs NPB z ostatniego dnia roboczego, który poprzedza dzień poniesienia kosztu.

Gdzie znaleźć i jak wypełnić deklarację CIT-8?

CIT-8 jest zeznaniem, które nie dotyczy każdego podatnika. CIT-8 składają osoby prawne, spółki kapitałowe, a także spółki komandytowo-akcyjne, których siedziba mieści się w Polsce. Zeznanie składają również spółki z siedzibą poza Polską. Są to spółki niemające osobowości prawnej i w takim przypadku opodatkowaniu podlega wyłącznie dochód uzyskany na terenie Polski.

Udogodnieniem dla podatników jest to, że zeznanie CIT-8 wypełnia się wyłącznie drogą elektroniczną. Deklarację wysyła się do naczelnika właściwego urzędu skarbowego.

Deklaracja musi być złożona w określonym terminie. Mamy na to trzy miesiące od daty zakończenia roku podatkowego. Jeśli rok podatkowy podatnika pokrywa się z kalendarzowym, to termin składania CIT-8 przypada na 31 marca kolejnego roku. W przypadku, kiedy 31 marca wypada w sobotę lub na dzień ustawowo wolny od pracy,  deklarację składamy w pierwszym możliwym dniu po 31 marca.

Formularz Cit-8 znaleźć można na stronie e-deklaracje. Na tej witrynie znajdują się także instrukcje i poradniki, w jaki sposób należy wypełnić zeznanie. Nie można zapomnieć o niezbędnych załącznikach oraz o tym, by złożyć elektroniczny podpis.

Sprawozdanie finansowe – kto musi je sporządzać?

Sytuacja finansowa przedsiębiorstwa musi być dla urzędu skarbowego przejrzysta i czytelna. Sprawozdanie finansowe musi precyzyjnie prezentować wyniki firmy.

Nie da się ukryć, że sprawozdanie to jeden z najważniejszych raportów generowanych przez spółkę. Jest obowiązkowe, jeśli w firmie prowadzona jest pełna księgowość. Istotna jest jego czytelność i precyzja, by urzędnik mógł sprawniej zweryfikować dokument.

Kto płaci podatek CIT?

Płatnikiem podatku CIT są wszelkie osoby prawne oraz spółki kapitałowe w organizacji. Poza tym podatek obejmuje również spółki komandytowo-akcyjne. Płatnikami podatku CIT mogą być także jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej.

Nieco inną grupą podatników są tzw. podatkowe grupy kapitałowe, na które składają się co najmniej dwie spółki handlowe posiadające osobowość prawną.

Kto jest zwolniony z CIT?

Jak to w życiu bywa, istnieją pewne wyjątki od reguły. Wprawdzie większość spółek ma obowiązek złożenia deklaracji CIT i opłacania podatku, to jednak ustawa zwalnia niektóre podmioty z tej czynności. Są to:

• Skarb Państwa,
• Narodowy Bank Polski,
• jednostki budżetowe,
• państwowe fundusze celowe,
• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej,
• w niepełnym wymiarze Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie,
• przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej,
• jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów określonych w przepisach ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
• Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• fundusze inwestycyjne otwarte oraz specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte,
• fundusze emerytalne utworzone na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
• Agencję Rezerw Materiałowych,
• Narodowy Fundusz Zdrowia,
• Bankowy Fundusz Gwarancyjny,
• Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa,
• jednostki dozoru technicznego,
• Krajowy Zasób Nieruchomości,
• Polską Agencję Nadzoru Audytowego,
• działalność rolnicza (z pominięciem działów specjalnej produkcji rolnej),
• przychody z gospodarki leśnej czy np.
• przedsiębiorcy żeglugowi, który jest opodatkowany podatkiem tonażowym.