W odpowiedzi na rosnącą liczbę przypadków związanych z nadużywaniem napojów energetycznych przez osoby niepełnoletnie Sejm podjął działania mające na celu ochronę zdrowia dzieci i młodzieży. 13 lipca 2023r. uchwalono nowelizację ustawy o zdrowiu publicznym, wprowadzającą zakaz sprzedaży napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny osobom poniżej 18. roku życia. Ustawa w nowym kształcie wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. Co to oznacza dla właściciela sklepu? Sprawdź!  

Zakaz sprzedaży napojów energetycznych nieletnim: przyczyny

Napoje energetyczne, potocznie zwane energetykami, są popularnym zamiennikiem tradycyjnej kawy. Działają pobudzająco, niwelują zmęczenie oraz poprawiają koncentrację. W zależności od producenta skład napojów może się różnić, jednak najczęściej dodawanymi składnikami są kofeina, guarana i tauryna. Energetyki odznaczają się również wysoką zawartością cukru: przeciętnie w jednej puszcze o pojemności 250 ml zawartość cukru wynosi 5-6 łyżeczek^[1].

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy zakazany energetyk to napój będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w którego ,,składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nich naturalnie”^[2].Decyzja o wprowadzeniu zakazu sprzedaży napojów energetycznych osobom niepełnoletnim ma na celu zmniejszenie potencjalnych zagrożeń dla zdrowia dzieci i młodzieży. W trakcie prac nad ustawą podkreślano, że częste i nadmierne spożywanie energetyków może prowadzić do otyłości, cukrzycy, problemów sercowo-naczyniowych, a także zaburzeń snu. Napoje energetyczne mają również bardzo silne działanie uzależniające.

Co to oznacza dla sprzedawców?

Nowelizacja ustawy wprowadza rewolucyjne zmiany dla producentów i sprzedawców napojów energetycznych. A jak wynika z danych Centrum Monitorowania Rynku, „energetyki” zaliczają się do najczęściej kupowanych produktów w sklepach małoformatowych o powierzchni do300 metrów kwadratowych. Całkowity zakaz sprzedaży będzie obowiązywał na terenie szkół i innych placówek oświaty oraz w automatach z napojami. Producenci oraz importerzy energetyków będą zobowiązani do oznaczania każdego opakowania czytelną, nieusuwalną etykietą o treści „napój energetyzujący” lub „napój energetyczny”. Regulacja nakłada sankcje finansowe za niedostosowanie się do nowych przepisów^[3].

Co ważne, na etapie projektu ustawy nie wprowadzono zakazu reklamy energetyków. Napoje będą mogły być reklamowane np. w mediach (telewizja, radio, kina), w prasie, czy też na słupach i tablicach ogłoszeniowych.    

Ustawa przewiduje kary za niedostosowanie się do nowych przepisów również dla sprzedawców detalicznych, kierowników oraz właścicieli sklepów. Zgodnie z art. 18a ust. 1 sprzedawcy za nielegalną sprzedaż napoju energetycznego osobie nieletniej grozi grzywna do 2 000 zł. Karze podlega również kierownik oraz właściciel sklepu, który nie dopełnił nadzoru i tym samym dopuścił się wykroczenia^[4].

Polska Izba Handlu zwraca też uwagę, że ustawa może spowodować dodatkowe utrudnienia w funkcjonowaniu sklepów, np. konieczność reorganizacji powierzchni sklepowej oraz dodatkowe obowiązki dla sprzedawców – jak na przykład w przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego sprzedawca powinien żądać okazania dokumentu potwierdzającego wiek kupującego.

Postaw na zdrowe napoje

Od kilku lat niezmiennie trwa prozdrowotny trend w branży spożywczej. Rodzice, kupując dzieciom napoje, kierują się nie tylko renomą marki i producenta, ale sprawdzają także, czy nie zawierają one sztucznych barwników i konserwantów. Liczy się również to, czy opakowanie ma np. wygodny kształt i specjalnie przystosowany ustnik. Szczególnie w lecie dzieci spędzają więcej czasu poza domem i potrzebują produktów wygodnych w użyciu. Wykorzystaj ten trend i wyeksponuj wodę, soki i musy dla dzieci. Warto zadbać o ich odpowiednią ekspozycję w witrynie sklepowej, która przyciągnie wzrok Twoich klientów. Konsumenci są w stanie zapłacić więcej, jeśli wiedzą, że ich pociechy otrzymają produkt wysokiej jakości. Cały asortyment skompletujesz na www.eurocash.pl.  

https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/Projekty/9-020-1145-2023/$file/9-020-1145-2023.pdf

[1] „Napojeenergetyzujące – wpływ na zdrowie dzieci i młodzieży”

[2] https://www.prawo.pl/oswiata/zakaz-sprzedazy-energetykow-projekt,519781.html

[3] https://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/3258_u/$file/3258_u.pdf

[4] https://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/3258_u/$file/3258_u.pdf