Wiele osób kojarzy odpowiedzialny biznes z projektami i kampaniami, które wspierają konkretne inicjatywy czy grupy społeczne.  To oczywiście słuszne rozumienie pojęcia CSR. Ale czy współcześnie możemy mówić o społecznej odpowiedzialności biznesu jedynie jako wycinku funkcjonowania firmy – w dodatku wycinku ocenianym poza kontekstem jej kluczowej działalności?

Pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. corporate social responsibility, CSR) we współczesnym rozumieniu towarzyszy przedsiębiorcom już od co najmniej kilku dekad, jednak sama idea liczy sobie blisko cztery tysiące lat[1]. Już w starożytnych tekstach potępiano lichwę, zaś w islamie od wieków występuje instytucja Zakatu, czyli obowiązkowego podatku na rzecz ubogich[2]. Wzrost zainteresowania tą sferą działalności gospodarczej nastąpił w latach 50. ubiegłego wieku, kiedy ukazała się książka R. Bowena „Social Responsibilities of the Businessman”.

Od tamtego czasu koncepcja CSR nieustannie się rozwijała, a wraz z nią – zakres społecznie odpowiedzialnych inicjatyw podejmowanych przez przedsiębiorstwa z różnych branż. Im więcej jednak wokół nas CSR-u, tym częściej zadajemy sobie to jedno trudne, ale kluczowe pytanie. Czy dana firma jest społecznie odpowiedzialna na co dzień, dostosowując do polityki CSR swoje cele biznesowe i politykę ich realizacji, czy tylko z doskoku „tuszuje” swój negatywny wpływ na środowisko, zdrowie, etc. za pomocą głośnych, budżetowych kampanii?

Odpowiedzialność CSR w DNA marki

Odpowiedzialna postawa biznesu powinna wypływać z samej tożsamości marki. Tylko wtedy mamy pewność, że będzie się przejawiać we wszystkich jej działaniach. W obliczu postępujących zmian społecznych czy ekologicznych nie wystarczy, że przedsiębiorstwa będą „rekompensowały” swój szkodliwy wpływ na innych za pomocą działów CSR, traktowanych na równi z księgowością czy marketingiem. Co więcej, odpowiedzialności wymaga się już nie tylko od największych biznesowych graczy, ale, na dobrą sprawę, od wszystkich uczestników rynku.

Co firma chce zmienić swoją obecnością na rynku? Jaką rolę będzie pełnił jej produkt lub usługi? Jakie problemy pomoże rozwiązać i w jaki sposób wesprze społeczność zbudowaną wokół naszego przedsiębiorstwa? To pytania, na które warto odpowiedzieć sobie już na etapie zakładania działalności. Pomogą one w zbudowaniu trwałego i solidnego fundamentu dla biznesu, a przy okazji ułatwią formułowanie misji i wizji – niezbędnych dla wytyczenia kierunku na przyszłość.

Odpowiedzialny biznes CSR – lepsze życie

Przykłady firm, którym na co dzień mocno przyświeca chęć wsparcia społeczności skupionych wokół nich, można znaleźć w najnowszym dokumentalnym cyklu zrealizowanym z inicjatywy organizacji Consumer Goods Forum, a wyprodukowanym przez BBC StoryWorks Commercial Productions, zatytułowanym Better Lives through Better Business (tłum. Lepsze życie, dzięki odpowiedzialnemu biznesowi). W ramach akcji 27 przedsiębiorstw, należących do Consumer Goods Forum (CGF), zrzeszającej producentów i sieci handlowe w 70 krajach świata, prezentuje, jak ich działalność przyczynia się do poprawy jakości życia ludzi.

BBC StoryWorks pokazuje także przykład z polskiego podwórka. Grupa Eurocash, jako jedyna firma z Polski, zaangażowała się w projekt i pokazała, że wspierając przedsiębiorczość swoich pracowników i klientów, wpływa na rozwój handlu niezależnego, a ten z kolei – rozwija lokalne społeczności i regiony w Polsce.

Niezależni przedsiębiorcy są inspiracją i motywacją do działania dla Grupy Eurocash, już od ponad 25 lat. Kiedy w latach 90., tuż po zmianie ustrojowej, do Polski przyjechał prezes firmy, Luis Amaral, jego uwagę zwróciły tysiące małych przedsiębiorstw, prężnie rozwijających się po upadku poprzedniego systemu. To właśnie z ich właścicielami zdecydował się współpracować i tworzyć wartość w handlu detalicznym i to właśnie oni są motorem zrównoważonego rozwoju – tworzą tysiące miejsc pracy, płacą podatki lokalnie, zapewniają regionalnym producentom kanały dystrybucji ich produktów, tym samym przyczyniając się do rozwoju lokalnych gospodarek.

Materiał można zobaczyć tutaj:

Projekty CSR – wciąż istotne!

Akcje z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu są wciąż bardzo istotne i cenne. Ważne jednak, by były one spójne z wartościami przedsiębiorstwa, a nie toczyły się „równolegle”. CSR powinien stanowić bowiem integralną cześć działalności, nie zaś jej peryferyjną funkcję. Przykład?

Popularna na zachodzie marka obuwia TOMS jest jednym z najwyraźniejszych przykładów, gdzie CSR jest dosłownie wpisany w misję firmy. Brzmi ona bowiem następująco: „Za każdą parę butów TOMS zakupionych przez Internet lub w sklepie, firma zapewni parę potrzebującemu dziecku. Jeden do jednego”[3]. W tym przypadku inicjatywa CSR jest na stałe i nierozerwalnie wpisana w działalność firmy.

Innym przykładem programów CSR wynikających bezpośrednio z wartości organizacji są projekty organizowane przez Grupę Eurocash.  Naszą misją jest bowiem zapewnianie skali i możliwości, jakie mają duże sklepy – mniejszym, należącym do niezależnych właścicieli placówkom. Wyraża się to nie tylko przez wspieranie ich biznesów operacyjnie i logistycznie, ale także przez pielęgnowanie w nich tego, co dla nas najcenniejsze – genu przedsiębiorczości. W jaki sposób? Za pomocą edukacji (Akademia Umiejętności Eurocash), wsparcia finansowego (Program Stypendialny dla dzieci pracowników Grupy) oraz konkursów (Herosi Polskiej Przedsiębiorczości oraz Herosi na Starcie).

Małe i średnie przedsiębiorstwa to podstawa każdej gospodarki, więc ich rozwój wpływa na nas wszystkich!

[1] https://odpowiedzialnybiznes.pl/artykuly/csr-2-0-ewolucja-i-rewolucja-spolecznej-odpowiedzialnosci-biznesu/ Dostęp 29.06.2021

[2] Ibidem.

[3] https://mission-statement.com/toms/. Dostęp 30.06.2021.