We wrześniu 2019 r. weszła w życie Ustawa o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, która nakłada na właścicieli sklepów szereg obowiązków i wytycznych w celu ograniczenia marnotrawstwa jedzenia w Polsce. Jednym z nich jest nawiązanie współpracy z organizacją pożytku publicznego w zakresie oddawania niesprzedanej żywności. Co musi znaleźć się w takiej umowie?

Tekst powstał na podstawie materiałów z kampanii ,,Szanujemy, nie marnujemy” dostępnych tutaj.

Czym jest organizacja pożytku publicznego?

To organizacja pozarządowa spełniająca wymogi ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Jej celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie pomocy potrzebującym, m.in. poprzez działalność charytatywną, polegającą na przekazywaniu żywności osobom w kryzysie lub prowadzeniu zakładów żywienia zbiorowego.

Jeśli w Twoim powiecie działa więcej niż jedna taka organizacja, możesz samodzielnie zadecydować, z którą z nich zawrzesz umowę. Wybierz taką, której działalność najbardziej Ci odpowiada. Jeśli chcesz, możesz nawiązać współpracę jednocześnie z kilkoma organizacjami. Takie rozwiązanie pomoże w bardziej efektywnym rozdysponowaniu całej żywności przeznaczonej do nieodpłatnego przekazania, a tym samym zminimalizuje ryzyko jej zmarnowania.

Do czego zobowiązuje umowa?

Umowa zawarta między sprzedawcą żywności (właścicielem sklepu, którego powierzchnia sprzedaży przekracza 250 m²) a organizacją pożytku publicznego zobowiązuje Cię do nieodpłatnego przekazywania żywności, która nie jest przeznaczona do sprzedaży (np. ze względu na wady wyglądu tej żywności lub jej opakowań), ale spełnia wymogi prawa żywnościowego. Produkty nie mogą być jednak przeterminowane!

Co musi znaleźć się w umowie?

Umowa z organizacją pozarządową musi być zawarta w formie pisemnej lub elektronicznej – umowa w innej formie nie będzie wiążąca. Powinny się w niej znaleźć postanowienia dotyczące:

• czasu i sposobu przekazywania żywności oraz jej rodzaju,
• podziału kosztów dystrybucji i odbioru pomiędzy obie strony umowy,
• przypadków, w których organizacja pozarządowa może zrezygnować lub odmówić odbioru żywności,
• okresu obowiązywania umowy oraz odpowiedzialności stron za niedotrzymywanie jej warunków, w tym warunków wypowiedzenia. W przypadku wypowiedzenia umowy właściciel sklepu musi zawrzeć nową w terminie 14 dni od dnia rozwiązania poprzedniej współpracy. Wyjątek stanowi sytuacja, w której sprzedawcę obowiązują jeszcze umowy z innymi organizacjami.

Oprócz powyższych wymaganych zapisów, warto, by umowa zawierała jeszcze kilka innych ustaleń, dotyczących: warunków, jakie musi spełniać przekazywana żywność, sposobu komunikacji pomiędzy stronami, wskazania osób do kontaktu po obu stronach umowy, a także treści protokołu przekazywania żywności. W umowie mogą znaleźć się również zasady organizowania kampanii edukacyjno-informacyjnych, do których przeprowadzenia także obliguje Cię ustawa.

Warto pamiętać o zobowiązaniach wynikających z Ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności – sprzedawca żywności, który nie zawrze z organizacją pozarządową umowy dotyczącej nieodpłatnego przekazywania żywności, podlega karze pieniężnej w wysokości 5 tysięcy zł. Co ważne, za brak umowy uważa się również brak wymaganych postanowień lub odpowiedniej jej formy.

Więcej informacji o współpracy z organizacją pożytku publicznego wynikającej z ustawy dostępnych jest na stronie Grupy Eurocash oraz w podcaście.