Dotychczas opisaliśmy formy pomocy, których przyznawaniem zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. We wcześniejszych naszych artykułach znajdziesz informacje na temat zwolnienia ze składek ZUS  oraz informacje o świadczeniu postojowym dla przedsiębiorców i osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych

Dziś natomiast chcemy omówić inną formę pomocy: dofinansowanie wynagrodzeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. To wsparcie PRACODAWCÓW, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Celem tego programu jest ochrona miejsc pracy i utrzymanie zatrudnienia w danym przedsiębiorstwie na dotychczasowym poziomie. Co ciekawe, pomoc ta jest przeznaczona dla przedsiębiorców niezależnie od wielkości ich firmy. Liczy się:

• fakt zatrudniania pracowników i
• spadek obrotów w związku z COVID-19.

Co można uzyskać w ramach dofinansowania wynagrodzeń?

Świadczenie polega na dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników oraz składek na ubezpieczenie społeczne pracownika przez 3 miesiące. Jego wysokość zależy od tego, czy u danego pracodawcy wprowadzono przestój ekonomiczny czy też pracownikom został obniżony wymiar czasu pracy. Dodatkowo pracodawcy przysługują środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników – chodzi o składki na ZUS odprowadzane przez pracodawcę.

Dofinansowanie wynagrodzeń tylko dla pracowników na umowach podlegających składkom ZUS

Wsparcie przysługuje nie tylko na dofinansowanie wynagrodzeń osób fizycznych, które zawarły z pracodawcą umowy o pracę (w tym o pracę nakładczą, która zdarza się już rzadko), ale też na umowy zlecenia albo inne umowy o świadczenie usług – osoby te jednak muszą podlegać obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnych i rentowych na podstawie konkretnej umowy u tego pracodawcy. Dlatego też świadczenie nie będzie przysługiwało np. na zleceniobiorcę, który jest studentem i nie są odprowadzane za niego składki na ubezpieczenie społeczne.

Co ważne, przysługuje ono również na pracownika, który jest obcokrajowcem. Zatem zatrudnianie obywatela Ukrainy nie przekreśla ubiegania się o to wsparcie.

Kiedy nie skorzystamy z dofinansowania wynagrodzeń?

Nie można jednak z niego skorzystać w przypadku pracownika, którego wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS (obowiązującego na dzień złożenia wniosku). Aktualnie wynagrodzenie to nie może być wyższe niż 15 595,74 zł miesięcznie, ale limit ten może się zmienić po 12 maja 2020 r., kiedy to zostanie ogłoszone przeciętne wynagrodzenie za pierwszy kwartał 2020 r. (aktualny wskaźnik można znaleźć tutaj: https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-przecietnego-wynagrodzenia-w-czwartym-kwartale-2019-r-,271,27.html).

Jedna forma wsparcia na jednego pracownika

Istotne jest, że przedsiębiorca nie może otrzymać różnych form pomocy państwa w odniesieniu do tych samych pracowników.

Dlatego nie możemy uzyskać dofinansowania wynagrodzenia tych samych pracowników z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na przykład ze środków starosty, nawet jeśli spełniamy niezbędne warunki.

Ponieważ dofinansowanie obejmuje również zapłatę składek ZUS za pracownika, to ubiegając się o nie, nie możemy jednocześnie skorzystać z opcji zwolnienia nas z płacenia tych składek (przysługuje ono tylko w przypadku składek niezapłaconych – więcej o zwolnieniu ze składek w ramach Tarczy antykryzysowej

Możemy natomiast skorzystać z różnych form pomocy dla różnych naszych pracowników.

Przejdźmy do szczegółowych warunków, które trzeba spełnić, aby móc ubiegać się o to świadczenie.

Jaki przedsiębiorca może liczyć na dofinansowanie wynagrodzeń?

Na wsparcie to może liczyć każdy przedsiębiorca, tj.:

• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą,
• osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą, czyli na przykład spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
• wspólnik spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, jeśli spełni dodatkowe warunki.

Dodatkowe kryteria otrzymania dofinansowania wynagrodzeń

1. Spadek obrotów w wyniku COVID -19

Oczywiście chodzi o wpływ panującej epidemii na prowadzoną działalność. Żeby konkretny pracodawca mógł ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń, musi u niego wystąpić w następstwie epidemii COVID-19 spadek obrotów gospodarczych. Rozumie się przez to spadek sprzedaży towarów lub usług o co najmniej 15% (chodzi o spadek pod względem ilości lub wartości). Na przykład sprzedaliśmy o co najmniej 15% mniej towarów/usług (czyli zamiast 10 000 maszyn sprzedaliśmy najwyżej 8 500, a zamiast 150 zabiegów wykonaliśmy najwyżej 126) lub wartość sprzedanego towaru / świadczonych usług była o co najmniej 15% niższa (wartość sprzedanego towaru wyniosła 42 000 zł zamiast 50 000 zł). Ten spadek obrotów musi wystąpić w konkretnym czasie. Bierzemy dwa dowolne kolejne miesiące kalendarzowe tego roku (przypadające od 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego złożenie wniosku), następnie ustalamy, jaki mieliśmy w nich obrót, i porównujemy z tymi samymi miesiącami kalendarzowymi poprzedniego roku (przy czym za miesiąc kalendarzowy można uznać 30 kolejnych dni kalendarzowych – nie musimy liczyć od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego).

Obliczenie spadku obrotów w ten sposób będzie możliwe tylko u tych pracodawców, którzy prowadzą działalność dłużej niż rok. Tylko oni bowiem będą mieli do czego porównać aktualne obroty.

Spadek obrotów można policzyć też w inny sposób. O dofinansowanie bowiem może się ubiegać również firma, w której w następstwie COVID-19 nastąpił spadek obrotów (również pod względem ilościowym lub wartościowym) o co najmniej 25%. Tutaj jednak bierzemy pod uwagę jeden wybrany miesiąc kalendarzowy (między 1 stycznia 2020 r. a dniem poprzedzającym złożenie wniosku), ustalamy obrót za ten miesiąc i porównujemy go do poprzedniego miesiąca kalendarzowego. Czyli na przykład sprawdzamy, czy w lutym osiągnęliśmy mniejszy obrót niż w styczniu, w marcu – mniejszy niż w lutym, w kwietniu – mniejszy niż w marcu (przy czym za miesiąc kalendarzowy można uznać 30 kolejnych dni kalendarzowych – nie musimy liczyć od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego). Jeśli spadek obrotów wynosi co najmniej 25%, możemy… przejść do analizowania, czy spełniamy dalsze warunki.

2. Terminowe regulowanie zobowiązań wobec państwa

Trzeba bowiem pamiętać, że wsparcie w tej formie należy się tylko pracodawcy, który nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r. (czyli do 30 września 2019 r.). Wyjątkiem od tego wymogu jest sytuacja, gdy przedsiębiorca zawarł umowę z ZUS lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w sprawie spłaty tych należności.

Pracodawca ubiegający się o to świadczenie nie może być zagrożony ogłoszeniem upadłości – czyli nie może znajdować się w sytuacji, że nie jest w stanie uregulować zobowiązań pieniężnych, których termin płatności już minął.

3. Obniżenie wymiaru czasu pracy lub przestój ekonomiczny

Ostatni warunek to zawarcie z pracownikami porozumienia o obniżeniu wymiaru czasu ich pracy lub objęcia ich przestojem ekonomicznym.

Warto zwrócić uwagę, że nie ma tu żadnego kryterium dotyczącego wielkości pracodawcy – udzielenie tej formy pomocy nie zależy od konkretnej liczby zatrudnianych pracowników czy od osiągnięcia limitu przychodów. Wsparcie może więc przysługiwać każdej firmie, która się o nie zwraca, niezależnie od jej wielkości.

4.Porozumienie z pracownikami

Jednym z warunków przyznania dofinansowania do wynagrodzeń jest zawarcie z pracownikami porozumienia, które określi warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.

Porozumienie to powinno zostać zawarte między pracodawcą a związkami zawodowymi, a jeśli takich związków w firmie nie ma, to z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyję­tym u danego pracodawcy. Jeżeli w przedsiębiorstwie nie działa zakładowa organizacja związkowa, a z powodu COVID-19 nastąpiły trudności w przeprowadze­niu wyborów przedstawicieli pracowników, to porozumienie może być zawarte z przedstawicielami, których pracownicy wybrali wcześniej do innych celów przewidzianych przepisami prawa pracy. Kopię takiego porozumienia pracodawca ma obowiązek przekazać właściwemu okrę­gowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia. W porozumieniu należy określić grupy pracowników objętych przestojem ekonomicznym (czyli tych, którzy pomimo swojej gotowości do pracy, nie będą pracować z przyczyn od siebie niezależnych) i/lub grupy pracowników, którym obniżony zostanie wymiar czasu pracy. Ma to bowiem wpływ na zakres udzielanej pomocy państwa.

Jeśli pracownik jest objęty przestojem ekonomicznym, pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50% i nie niższe niż minimalne wynagrodzenie, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Aktualne minimalne wynagrodzenie w 2020 r. to 2 600 zł (zobacz tutaj: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001778/O/D20191778.pdf),

Wysokość dofinansowania przysługująca w ramach wsparcia na jednego pracownika to 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (50% x 2 600 zł = 1 300 zł) plus składki społeczne od tej kwoty.

Dofinansowanie – jak już wspomnieliśmy – nie dotyczy pracowników, których wynagrodzenie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku było wyższe niż 15 595,74 zł.

Natomiast jeśli chodzi o pracowników, objętych obniżeniem wymiaru czasu pracy, to pracodawca może obniżyć im go o 20%, ale nie więcej niż do 1/2 etatu. Wynikające z tego obniżone wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna (czyli 2 600 zł), z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Tak zredukowane wynagrodzenie jest dofinansowywane ze środków publicznych nie więcej niż w połowie i nie więcej niż do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez GUS (czyli nie więcej niż 40% x 5 198,58 zł = 2 079,43 zł) plus składki społeczne od tej kwoty.

Znów jednak dofinansowanie nie przysługuje w przypadku pracowników, których płaca w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku była wyższa niż 15 595,74 zł.

Jak ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

W pierwszej kolejności musimy ustalić, czy spełniamy podstawowe warunki udzielenia tej pomocy, a w szczególności, czy nasze obroty spadły o wymagany procent – pisaliśmy o tym na wstępie.

Następnie trzeba zawiadomić pracowników o planie zawarcia porozumienia oraz ustalić, kto ich będzie reprezentował: związek zawodowy czy ich przedstawiciele. Potem trzeba ustalić, które rozwiązanie zostanie wprowadzone w naszej firmie: zmniejszenie wynagrodzeń na czas przestoju ekonomicznego czy obniżenie czasu pracy, a także wobec których pracowników zostaną te zmiany zastosowane (co do różnych grup pracowników mogą być zastosowane różne rozwiązania).

Po podpisaniu porozumienia pomiędzy pracodawcą a reprezentacją pracowników należy kopię porozumienia przekazać inspekcji pracy w terminie 5 dni od zawarcia porozumienia.

Potem możemy przystąpić do przygotowania wniosku.

Formularze wniosku i załączników

Wniosek o dofinansowanie pensji pracownika: https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-dofinansowania-do-pensji-swoich-pracownikow. Wraz z wnioskiem należy przekazać podpisaną – tradycyjnie lub elektronicznie – umowę o wypłatę świadczeń. Wzór umowy można zobaczyć tutaj: https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-dofinansowania-do-pensji-swoich-pracownikow

Wniosek o dofinansowanie składamy do wojewódzkiego urzędu pracy.

Należy go złożyć w formie elektronicznej (poprzez platformę praca.gov.pl) lub papierowej (do urzędu). Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje jednak, że papierowe wnioski mogą być rozpatrywane dłużej, co wiąże się późniejszą wypłatą środków.

Przypominamy, że wszelkie oświadczenia we wnioskach składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Urząd wypłaca środki w miesięcznych transzach na rachunek przedsiębiorcy wskazany we wniosku.

Obowiązki pracodawcy po uzyskaniu dofinansowania

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy, który otrzymał dofinansowanie do wynagrodzeń będzie wykorzystanie go zgodnie z jego przeznaczeniem. To oczywiste, że trzeba również pamiętać o odprowadzeniu od wynagrodzenia należnych składek oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Przedsiębiorca, który otrzymał to wsparcie, nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika. Zakaz ten obowiązuje w okresie pobierania przez tego pracownika wynagrodzenia z dofinansowaniem, a także w ciągu kolejnych miesięcy (przez tyle samo miesięcy za ile wcześniej pracodawca otrzymał dofinansowanie). W przeciwnym wypadku otrzymaną pomoc trzeba będzie zwrócić.

Firma musi też być gotowa do udokumentowania tego, że środki zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem (w terminie do 30 dnia po otrzymaniu ostatniej transzy świadczenia), a pracownicy nie zostali zwolnieni w okresie ochronnym.

Żeby sprawdzić, czy przedsiębiorca wykorzystał dofinansowanie zgodnie z przeznaczeniem, urząd ma prawo przeprowadzić kontrolę!

W kolejnych artykułach opiszemy zasady przyznawania innych form pomocy dla przedsiębiorców. Informacji o pomocy państwa możesz szukać również na rządowej stronie https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/wyszukaj-wsparcie-dla-swojej-firmy

Zastrzeżenie

Cel niniejszych materiałów jest wyłącznie informacyjny. Mają one charakter edukacyjny i ogólny. W żadnym wypadku nie należy ich traktować jak indywidualnej porady prawnej. Grupa Eurocash zastrzega sobie prawo do zmiany treści, w szczególności w sytuacji zmiany prawa, orzecznictwa oraz praktyki organów administracji.

Opublikowano 20.04.2020