Rejestracja papierosów i wyrobów tytoniowych, czyli unijna dyrektywa Track & Trace już obowiązuje

Od 20 maja tego roku każda paczka papierosów musi mieć unikatowy kod. Chodzi o to, żeby można było ją skanować i tym samym prześledzić każdy etap drogi, jaką pokonuje od fabryki do sklepowej półki. Ten system kontroli, określany nazwą Track&Trace wprowadza unijna dyrektywa z 24 listopada 2015 roku. Głównym celem systemu jest wyeliminowanie z obrotu w Europie nielegalnych wyrobów tytoniowych. Dla sklepów oznacza to tyle, że nie mogą sprzedać żadnej paczki papierosów, jeśli paczka ta nie będzie w systemie, a także, że same musza być zarejestrowane. Swoim partnerom handlowym grupa Eurocash śpieszy z wyjaśnieniami i pomocą.

Jak wynika z ustawy, która wprowadza unijną dyrektywę do polskiego prawa, system Track&Trace ma przede wszystkim uniemożliwić nielegalny handel wyrobami tytoniowymi, na przykład przemyt, tym samym chronić legalnie działających przedsiębiorców i skarb państwa przed działaniami szarej strefy.

Drugim celem jest ochrona zdrowia konsumentów. Nie oznacza to oczywiście, że papierosy zarejestrowane uznano za nieszkodliwe dla zdrowia. Chodzi jednak o to, żeby do konsumentów nie trafiały produkty nie spełniające dopuszczalnych norm, na przykład takie, które zawierają więcej substancji smolistych, nikotyny i tlenku węgla w dymie papierosowym, niż ilość deklarowana na opakowaniu przez producenta.

W przypadku towaru z nielegalnych źródeł przekroczenie norm jest całkiem możliwe, ponieważ nikt nie zaprząta sobie głowy kontrolą jakościową. Zdarza się też, że na opakowaniach brakuje wymaganych przez Unię Europejską ostrzeżeń, dotyczących szkodliwości palenia.

„System realizowany będzie poprzez:

• Oznaczanie opakowań jednostkowych wyrobów tytoniowych niepowtarzalnym identyfikatorem
• Rejestrowanie nabyć oraz przemieszczeń wyrobów tytoniowych przez uczestników obrotu tymi wyrobami, z wyłączeniem pierwszego punktu detalicznego, bezpośrednio do repozytorium pierwotnego (primary repository) lub przy pomocy routera
• Udostępnianie zebranych danych właściwym organom państw członkowskich oraz Komisji Europejskiej na potrzeby walki z nielegalnym handlem wyrobami tytoniowymi”[1]

System Track&Trace wymaga więc rejestracji producentów, linii produkcyjnych, importerów, dystrybutorów, a także sklepów, salonów i kiosków, czyli punktów sprzedaży detalicznej. Bez działającego systemu, żadna nowa paczka papierosów nie będzie mogła opuścić fabryki i hurtowni. System obejmuje zresztą nie tylko same papierosy paczkowane, ale i tytoń do samodzielnego ich skręcania.

Jak wyglądają paczki papierosów po 20 maja tego roku? Na każdej z nich widoczny jest niepowtarzalny identyfikator, czyli kod umożliwiający śledzenie miejsce powstania i trasę, którą przebywa. Identyfikator zawiera datę i miejsce produkcji, szczegółowe dane produkcji, opis wyrobu, docelowy rynek sprzedaży detalicznej i planowaną trasę transportu. Umożliwia to organom śledzenie ruchu wyrobów tytoniowych na każdym etapie łańcucha dostaw, począwszy od zakładu produkcyjnego, a skończywszy na pierwszym punkcie detalicznym.

Co prawda, przyjęcie wyrobów tytoniowych do sklepu nie wymaga skanowania, ale odebranie papierosów z hurtowni już tak. Dlatego właśnie każdy sklep także musi być w systemie śledzenia paczek. Zgodnie więc z przepisami, sklep, który się nie zarejestruje, będzie mógł jedynie wyprzedać te opakowania papierosów, które zostały wyprodukowane przed datą wejścia nowych przepisów, czyli przed 20 maja 2019 roku. Rejestracji w systemie udostępnionym przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych 10 maja można dokonać samodzielnie lub przy pomocy hurtownika, dystrybutora czy producenta.

Od 20 maja, każdy sklep, który chce kupować wyroby tytoniowe w hurtowniach, musi w ramach rejestracji mieć dwa identyfikatory:

• identyfikator EOID, przypisany do płatnika, czyli miejsca zarejestrowania działalności gospodarczej;
• identyfikator FID, który określa każdy punkt detalicznej sprzedaży papierosów i wyrobów tytoniowych.

 „Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych przygotowała serwis www.idissuer.pl (aplikację webową oraz system API) umożliwiający podmiotom rejestrację. Proces rejestracji w systemie przygotowanym przez PWPW zajmuje kilka minut. Można go wykonać na dowolnym urządzeniu elektronicznym, tj. komputerze, tablecie czy smartfonie.

Dodatkowo, system pozwala producentom, dystrybutorom i hurtownikom rejestrować wiele firm jednocześnie, co znacznie skraca i ułatwia proces rejestracji. Dzięki temu, mikro i mali przedsiębiorcy mogą skorzystać z pomocy swoich partnerów biznesowych w tym aspekcie”[2].

Partnerzy Eurocash mogą więc skorzystać z oferowanej przez grupę pomocy w uzyskaniu identyfikatorów, zarówno EOID, jak i FID. Są to trzy proste etapy:

• zgłoszenie się do kierownika Hurtowni Eurocash Cash&Carry;
• podpisanie wymaganych dokumentów oraz podanie adresu e-mail
• identyfikatory, po nadaniu, zostaną wysłane na podany adres e-mail

Klienci hurtowni Eurocash Serwis mogą natomiast udać się bezpośrednio do punktu sprzedaży Eurocash Serwis, gdzie także uzyskają wsparcie przy rejestracji w systemie.