Wyjątki od zakazu handlu w niedziele i święta

Ustawa wprowadzająca ograniczenia handlu w niedziele weszła w życie 1 marca 2018 roku.  

Na skutek nowego prawa wszystkie niedziele w roku miały dzielić się na niedziele handlowe i niedziele niehandlowe, a liczba sklepów otwartych w niedziele malała z roku na rok. W 2018 było 29 niedziel handlowych, w 2019 - 15. Od 2020 roku mogło być ich jedynie 7 rocznie.

Kiedy są otwarte sklepy w niedziele w 2025 roku? W tym roku przypadnie 8 (wyjątkowo) niedziel handlowych: jedna w styczniu, dwie w kwietniu, jedna w czerwcu, jedna w sierpniu i aż trzy w grudniu. Warto jednak pamiętać, że małe sklepy mogą wciąż prowadzić działalność handlową w niedzielę, pod warunkiem że za ladą stanie właściciel. Ustawa przewiduje także wiele innych wyłączeń, o których piszemy w dalszej części tekstu.

Zakaz handlu w niedziele: nowelizacja

W związku z rozporządzeniem w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, które obowiązywało od 1 lipca 2023 r., ustawodawca powrócił do zapisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni sprzed pandemii, czyli z dnia 10 stycznia 2018 r. Poniżej przypominamy, co obejmuje obowiązująca regulacja oraz co zmieniło się w ostatnich miesiącach.

Ustawa od początku zakładała ograniczenie liczby niedziel handlowych do kilku w skali całego roku oraz szereg przepisów wykluczających prowadzenie w tych dniach sprzedaży przez placówki handlowe. W lutym 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy, która z jednej strony miała uszczelnić przepisy i uniemożliwić np. sprzedaż w niedziele i święta tym sklepom, które jako dodatkową działalność zarejestrowały usługi pocztowe, z drugiej strony poluzowano regulacje dot. małych, osiedlowych sklepów. Dopuszczono, by siódmego dnia tygodnia za kasą mógł stać nie tylko właściciel sklepu, ale także członkowie jego rodziny.  

Czytaj także: Sanepid w sklepie – jak przygotować się do kontroli?

Otwarte sklepy w niedziele: kto może stać za ladą sklepu?

Od lutego 2022 na większą pomoc mogą liczyć przedsiębiorcy prowadzący niewielkie, np. osiedlowe sklepy. Wcześniej, aby sklep był otwarty w niedzielę niehandlową, za kasą musiał stać jego właściciel lub współwłaściciel. Nowelizacja ustawy przewidziała, że właściciele będą mogli korzystać także z pomocy bliskich, np.: małżonka, dzieci własnych, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy, ojczyma, rodzeństwa, wnuków i dziadków. Poza wspomnianymi wyżej sklepami, w których za kasą stoją właściciele sklepów lub członkowie ich rodziny, w dni objęte zakazem handlu czynne sklepy w niedziele to m.in.:

• cukiernie, kawiarnie, kwiaciarnie, sklepy z prasą, sklepy z pamiątkami,

• stacje paliw,

• sklepy na dworcach i lotniskach,

• placówki pocztowe i punkty, w których przeważającą działalnością są usługi pocztowe (jak wyjaśniono powyżej),

• apteki.  

Czytaj także: Faktura VAT - kiedy jest ważna?

Co z zakazem handlu w niedziele? Ostatnie orzeczenia sądu

Zdarza się, że zapisy ustawy są przez niektórych handlowców łamane, a naruszenia zgłaszane np. do Państwowej Inspekcji Pracy. We wrześniu 2023 r. [1] media poinformowały o wyroku Sądu Najwyższego, że sklepy nie będą mogły prowadzić legalnej sprzedaży w niedziele i święta przy jednoczesnym zorganizowaniu wypożyczalni sprzętu sportowego czy rekreacyjnego. Przypadek dotyczył sklepu z alkoholami, do którego wstawiono regał z odzieżą i sprzętem sportowym, oferowanym do wypożyczenia. Sąd zakazał sprzedaży także tym placówkom, które utworzyły na terenie sklepu punkt wypożyczania książek lub czytelnię. Zakaz obowiązuje także te sklepy, w których organizowano biura podróży.

Jakie jeszcze sklepy są otwarte w niedziele?

Warto przypomnieć, że ustawa o zakazie handlu w niedziele i święta nie obowiązuje w placówkach handlowych prowadzących także działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku.

Jeśli pojawią się nowe zmiany, będziemy o nich informować w tym tekście.

Czytaj także: Ewidencja czasu pracy pracownika - obowiązek każdego przedsiębiorcy

[1] Źródło: Rzeczpospolita, 14.09.2023, https://www.rp.pl/abc-firmy/art39109491-sad-najwyzszy-wydal-wazny-wyrok-ws-zakazu-handlu-w-niedziele

‍

‍

‍